Jakie warunki musi spełnić obiekt, żeby włączyć go do wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych techniki?

Każdy pojazd objęty wnioskiem o ujęcie w wojewódzkiej ewidencji pojazdów zabytkowych podlega indywidualnej i uznaniowej ocenie dokonywanej przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, w oparciu o kryteria sformułowane w ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. 2024 r., poz. 1292 ze zm.), t. j.: 

• art. 3 pkt. 1 (obiekt stanowi świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, i jego zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową);
• art. 6 ust. 1 pkt. 2 lit. d (obiekt świadczy o kulturze materialnej, charakterystycznej dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentuje poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego).

W związku z tym, że ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami nie ustanawia żadnego kryterium wiekowego, warunkującego uznanie danego obiektu za zabytek, który powinien zostać włączony do rejestru lub ewidencji zabytków, wojewódzki konserwator zabytków dodatkowo wyznaczył następujące kryteria które są pomocne przy wartościowaniu przedmiotu oceny tj.: 

• wiek pojazdu - nie niższy niż 35 lat;
• model - nie jest produkowany od co najmniej 20 lat;
• ilość wyprodukowanych modeli;
• rzadkość występowania zarówno na rynku krajowym jak i zagranicznym;
• unikalność rozwiązań konstrukcyjnych i technicznych, innowacyjnych dla okresu powstania pojazdu;
• pojazd składa się z oryginalnie wykonanych części lub został odrestaurowany na bazie oryginalnych dokumentów;
• pojazd dokumentuje ważne etapy rozwoju techniki motoryzacyjnej;
• pojazd powiązany jest z ważnymi wydarzeniami historycznymi lub osiągnięciami sportowymi;
• zmiany pojazdu wykonane są zgodnie z technologią z okresu jego produkcji;
• fakt posiadania danych dotyczących: projektantów, konstruktorów, wytwórcy, wcześniejszych właścicieli;
• fakt posiadania danych dotyczących: cech technicznych obiektu, konstrukcji i budowy, rodzaju napędu i sterowania oraz materiału i techniki wykonania.

W świetle przytoczonej wyżej definicji zabytku należy uznać, że zabytek powinien być świadectwem minionej epoki bądź zdarzenia, ponadto powinien się odznaczać wartościami historycznymi, artystycznymi lub naukowymi. Wpis obiektu do ewidencji powinien być poprzedzony przeprowadzeniem rzetelnej waloryzacji zabytku, wojewódzki konserwator zabytków powinien dążyć do objęcia ochroną konserwatorską najbardziej wartościowych obiektów. Na podstawie wnikliwej oceny wskazanych powyżej dokumentów oraz uwarunkowań, ŚWKZ dokonuje rozstrzygnięcia czy włączyć kartę ewidencyjną do wojewódzkiej ewidencji zabytków czy też odmówić włączenia.

Od czego zacząć?

Przygotowanie karty ewidencyjnej zabytku

Przed złożeniem wniosku należy wykonać lub zlecić do wykonania kartę ewidencyjną zabytku. Karta musi być wykonana zgodnie z wzorem i instrukcją Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Wzór karty ewidencyjnej zabytków ruchomych techniki oraz instrukcja opracowywania kart ewidencyjnych nieruchomych i ruchomych zabytków techniki dostępne są na stronie www.nid.pl

Podczas wypełniania wniosku pamiętaj, żeby wypełnić go w całości. Jeśli pominiesz kilka rubryk, urząd wezwie Cię do uzupełnienia wniosku i wydłuży to niepotrzebnie procedurę.

Wniosek o włączenie karty ewidencyjnej ruchomego zabytku techniki do wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych

Załączniki do wniosku:

2 egzemplarze karty ewidencyjnej ruchomego zabytków techniki

Pamiętaj, żeby dobrze wypełnić dane kontaktowe. Podanie numeru telefonu ułatwi urzędowi kontakt z Tobą.

Pisma w trakcie procedury

Wezwanie do uzupełnienia

Wezwanie do uzupełnienia może przyjść do Ciebie w kilku przypadkach, m.in.:

• jeśli nie uzupełniłeś dokładnie wniosku (np. brakuje podpisu, terminów)
• brakuje załączników do wniosku (karty ewidencyjnej)
• złożona karta ewidencyjna zawiera braki lub błędy konieczne do sprostowania

Pamiętaj! Jeśli nie uzupełnisz wniosku, urzędnik ma prawo pozostawić Twój wniosek bez rozpatrzenia.

Otrzymanie decyzji

Procedura może zakończyć się następującymi decyzjami:

• włączeniem karty ewidencyjnej ruchomego zabytku techniki do wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych - karta ewidencyjna włączana jest do ewidencji, a drugi egzemplarz przesyłany do Narodowego Instytutu Dziedzictwa
• odmową włączenia karty ewidencyjnej ruchomego zabytku techniki do wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych - jeśli pojazd nie spełnia warunków wpisania do ewidencji

Wnioskodawca nie ponosi żadnych opłat dot. włączenia pojazdu do wojewódzkiej ewidencji pojazdów zabytkowych